‘Nooit gedacht dat ik hier zou draaien’

WOERDEN • Tien jaar is Karel Dolman molenaar in Woerden. Op korenmolen De Windhond houdt hij het oude ambacht in ere.

Gestoken in een lichtbruine overall is Karel Dolman deze middag bezig met wat klusjes die al enige tijd lagen te wachten. Heel erg vind hij dat niet. “Je hebt altijd onderhoud aan een molen, dat hoort er nou eenmaal bij.” Dat Karel, naast molenaar, nog vier dagen per week als molenmaker werkt helpt ‘m wel. “Elke week ben ik bezig met het repareren van molens. Dus ik ken de techniek erachter wel. Het is prachtwerk. Jammer genoeg kiezen nog maar weinig jongeren voor dit vak. De molenmakers die nog actief zijn, zijn al aardig op leeftijd.”

Koeiemart
Ook het vak van molenaar vergrijst, hoewel er de laatste jaren toch weer wat (jonge) molenaars bij zijn gekomen. Karel behoort met zijn 31 jaar tot de ‘jonkies’. Hij begon tien jaar geleden in Woerden, op de dag van de Koeiemart. “Ik had net drie weken daarvoor mijn molenaarsdiploma gehaald. De gemeente vroeg of ik de molen wilde laten draaien. Dat was natuurlijk leuk voor al die bezoekers in de stad.” Molenaar zijn is een vak apart, dat volgens Karel niet voor iedereen is weggelegd. Wie last heeft van hoogtevrees moet er niet aan beginnen. En je moet je fysiek capabel zijn, “want de molen op de wind krijgen of afremmen vergt kracht.”

Er is windkracht 3 à 4 nodig om De Windhond te laten draaien. Karel gebruikt een weer-app op zijn telefoon als hulpmiddel, “maar het is net zo handig om ‘s morgens uit het raam naar de lucht te kijken. Als alles beweegt, weet je dat er genoeg wind staat om te draaien. Het helpt ook wel dat deze molen zo hoog staat. Er staan nauwelijks gebouwen in de binnenstad die de wind blokkeren.”

Toeval
Karel was al van jongs af aan te vinden op de molen. Hij hielp zijn vader Maarten, die al meer dan drie decennia actief is als molenaar, met het draaien van de wieken. Maarten Dolman is tegenwoordig de vaste molenaar van molen De Windotter in IJsselstein. Dat zijn zoon iets verderop in Woerden terecht zou komen is puur toeval. “Ik was hier wel eens geweest met een kinderfeestje, maar had nooit gedacht dat ik hier zou gaan draaien.”

Molen De Windhond, bouwjaar 1755, is nog volop in productie. Op een goede dag maalt de molensteen bijna een ton graan tot meel. “Voor zover ik weet is dit het oudste bedrijf van Woerden”, zegt Karel. “De Windhond staat hier al ruim 250 jaar. En voor de bouw van deze molen, stonden er op deze plek - de stadswal van Woerden - ook al molens. Dus waarschijnlijk maalden ze hier al veel langer.”

Toen hij begon op De Windhond lag de meelhandel echter al enkele jaren stil. Karel besloot te investeren om aan alle regelgeving te voldoen en voerde de productie flink op. Hij maalt vandaag de dag vooral graan uit Noord-Duitsland. “Die is kwalitatief beter dan de Nederlandse tarwe”, verklaart hij. “Ik ga altijd voor kwaliteit. Mijn klanten moeten gewoon goed meel hebben waar ze een fatsoenlijk brood van kunnen bakken. Vandaar dat ik kies voor graan uit het buitenland.”

Pannenkoeken
Van de meel worden allerlei producten gemaakt, variërend van broodmeel tot verschillende taart- en cakemixen. Die verkoopt Karel in het winkeltje onder in het molengebouw. “Daarnaast leveren we meel aan bakkers en horecabedrijven hier in de omgeving. Zo gebruikt pannenkoekenrestaurant Kortjak in Harmelen onze meel voor de bereiding van de pannenkoeken.”

Tijdens de lockdown schoot de verkoop de lucht in. “Het was een gekkenhuis hier”, herinnert Karel zich nog goed. “Er stond elke ochtend een rij mensen voor de deur. Iedereen wilde meel hebben, om thuis brood, cake of iets anders te bakken. Er ging in die tijd per week ruim een ton meel de deur uit.” Dat bezoekers in die tijd geen kijkje mochten nemen in de molen was wel jammer. “Je kunt binnen nauwelijks anderhalve meter afstand houden, dus ging de molen tijdelijk dicht voor het publiek.”

Karel geniet nog elke dag van het werken op de molen. Het voelt voor hem nooit als een verplichting. “Je hoeft je hier ook nooit te vervelen; er is altijd wel wat te doen. Volgend jaar gaan we bijvoorbeeld de buitenkant van de molen zwart verven. Na zo’n verfbeurt glimt -ie weer.”