Dik boek over Utrechtsestraatweg
AlgemeenWOERDEN • Ed van Keimpema schreef een boek over de historie van de ooit belangrijkste weg van Woerden: de Utrechtsestraatweg.
In ruim 300 pagina’s beschrijft de auteur Ed van Keimpema de historie van de weg en van de gebouwen die er staan of ooit stonden. Ook laat hij (oud-)bewoners aan het woord en schetst hij een tijdsbeeld aan de hand van honderden foto’s.
De weg, ooit aangelegd door het Romeinse leger, markeerde de grens van het Romeinse rijk. Het was een belangrijke route naar Castellum Laurium, een legerplaats in het centrum van Woerden. Na het vertrek van de Romeinen werd de weg onderdeel van het agrarisch buitengebied van de stad. De weg veranderde in de loop der eeuwen een paar keer van naam. Van Romeinse grens, Boerenrivierdijk, Koninklijke Straatweg tot de huidige Utrechtsestraatweg, al is er voor deze laatste en huidige naam geen naambesluit bekend.
Verloren
Van Keimpema (82) doet al jaren onderzoek en weet, na het doorzoeken van de stadsarchieven, historische databases, publicaties en interviews met (vroegere) bewoners, een schat aan informatie te vergaren over de geschiedenis van deze oude toegangsweg tot de stad Woerden. Zo ontdekte hij dat bij de grote ontginning tussen 1100 en 1300 de weg overspoeld raakte. Daarbij ging veel verloren. “Er ontstaat daarna een polder: Snel en Breedveld. Niet veel later wordt er een dijk aangelegd die toen Snellerdijkck heette, gevolgd door een dijkweg. Er komen boerderijen langs te liggen en het land eromheen wordt ontgonnen. In het begin is er veel akkerbouw, maar omdat de arme grond voor onvoldoende opbrengst zorgt, stappen de boeren over op melkkoeien.”
Vanaf de 19e eeuw wordt de Utrechtsestraatweg verder bebouwd met woningen en bedrijven. De combinatie van boeren en burgers naast elkaar gaat in goede harmonie en er ontstaat zelfs een buurtvereniging: ‘Oost-Proost’, een bewonersclub rondom Klein Bilthoven. De onlangs overleden fotograaf Jaap van der Vooren was het laatst levende lid van deze buurtvereniging.
Rijksmonument
Van de dertien boerderijen die er ooit stonden zijn er vandaag de dag nog vijf over. Inmiddels allemaal omgevormd tot woonboerderij. Eén van de bekendste en ook de oudste (1678) is de Willemshoeve. Het is als enige een rijksmonument. Aan de noordzijde van de Utrechtsestraatweg staan ook enkele kaaspakhuizen, waarvan het pand op nummer 19 nog als zodanig in gebruik is. Op de gevel van het pand van Wijngaard Kaas BV herinnert het woord ‘Rypenaer’ daar nog aan. Tot de jaren vijftig, zestig van de vorige eeuw is er ook nog een melkfabriek gevestigd”, vertelt Van Keimpena. “Na het doortrekken van de weg, lag die ineens aan de Johan de Wittlaan.”
Langs de Utrechtsestraatweg was tot in de jaren tachtig ook nog de carrosseriefabriek van Den Oudsten gevestigd. Bij menig vervoersbedrijf in Nederland reden er bussen van dit Woerdense bedrijf. Zowel de melkfabriek als Den Oudsten zorgen voor veel werkgelegenheid, zo weet Van Keimpena. “De Utrechtsestraatweg was in die tijd echt een hele levendige en bedrijvige straat. Want naast deze bedrijven had je nog het ziekenhuis, de slachterijen van Lunenburg en De Zeeuw-Ram en de autobedrijven van Ramselaar en Rietveld. En dan had je nog een groot aantal kleine winkeltjes en kruideniertjes.”
Stortvloed
Als Van Keimpema eenmaal over de geschiedenis van de Utrechtsestraatweg begint te praten, komt er een stortvloed aan informatie op je af. Niet zo vreemd als je bedenkt hoeveel tijd hij erin heeft gestoken. Het resultaat is een dik boek dat het verhaal over deze straat en haar bewoners vertelt.
Het boek is te bestellen door het overmaken van 30 euro op bankrekening NL60 ABNA 0464 500761 t.n.v. R. Stueck onder vermelding van Boek USW. Vergeet niet het eigen telefoonnummer en de adresgegevens te vermelden.
Paul van den Dungen