Joodse begraafplaats in Woerden even open
Algemeen
631
keer gelezen
WOERDEN • De Joodse begraafplaats in Woerden was, speciaal voor Open Monumentendag, toegankelijk voor bezoekers.
Voor velen een bekende plek, de ommuurde Joodse begraafplaats in het Westdampark in Woerden. De begraafplaats is al jaren niet meer in gebruik en ook niet zomaar toegankelijk. Voor de Open Monumentendag is er een uitzondering. Ruim 130 scholieren van de groepen 7 en 8 brachten vrijdag al een bezoek in het kader van Open Monumenten Klassendag en waren zeer geïnteresseerd. De begraafplaats is in 1896 aangelegd en niet veel later uitgebreid. Het poortgebouw en de ommuring dateren van 1925. Boven het poortgebouw staat een Hebreeuwse spreuk en op het bordje naast de poort is te lezen dat dit een spreuk uit Jesaja 26:19a is en dat de tekst luidt: “De woorden uit Jesaja 26:19a hebben betrekking op hoop op de toekomst. Vertaald luiden ze: Herleven zullen uw doden - ook mijn lijk - opstaan zullen zij. Ontwaakt en jubelt, gij die woont in het stof.”
Keppeltje
Bij de ingang staan zondag al een aantal mensen te wachten tot zij naar binnen mogen. Buiten worden zij geïnformeerd door Cees Vermeulen, gids van het Gilde Woerden. Hij vraagt de mannelijke bezoekers of zij een keppeltje bij zich hebben en anders liggen er in het poortgebouw nog een aantal petjes en anders maar een hoodie. Ook liever geen mensen naar binnen in korte broeken en te zomerse outfit. Maar het is zomertijd en er zijn ook toeristen die van dit alles geen weet hebben. De gidsen zien het een beetje met lede ogen aan, maar laten de mensen toch naar binnen.
In het poortgebouw staat een schaal met kleine steentjes. Het is een Joods gebruik om als bezoeker aan een graf daar dan bij vertrek een steentje op te leggen. De begraafplaats en de graven zijn oud en sober. “Bloemen en muziek horen op een Joodse begrafenis niet huis”, vertelt gids Ad van Hulten. “De staande grafstenen zijn van vooral Asjkenazische Joden en de enkele liggende zerken zijn van de Sefardiem Joden.”
Op de oude en verweerde zerken zijn nog een aantal namen te lezen, zoals Gans, Oppenheimer en Marcus. Het laatste graf is in juni 1973 hier bijgezet. Op de zerk staat ook 5733 als het jaartal van de Joodse kalender. De doden liggen allemaal met hun gezicht naar het Westen (Jeruzalem). Er zijn geen graven waar meerdere doden op elkaar liggen, “want als straks de opstanding komt, moet iedereen ongehinderd kunnen opstaan”, vertelt Van Hulten. Woerden had in 1920 tegenover het Kasteel een synagoge, maar deze is inmiddels gesloopt. Bezoekster Mineke Veldhuijzen vindt het bezoek aan deze begraafplaats heel bijzonder. Zij maakt af en toe een foto van de Hebreeuwse teksten op de graven die zij dan verstuurt naar haar Joodse vriendin die daar voor haar een vertaling van maakt.